Beste allemaal,
In blog 17 heb ik jullie een introductie gegeven over astrocyten, een bepaald type gliacellen dat in het brein en ruggenmerg aanwezig is. Ook heb ik hierin verteld dat astrocyten niet altijd goed functioneren bij mensen met MS. Vandaag wil ik iets dieper in gaan op hoe astrocyten met elkaar, maar ook met zenuwcellen (neuronen), communiceren.
Astrocyten ‘praten’ met elkaar door bepaalde stofjes, signaalmoleculen, uit te scheiden die kunnen binden aan een andere cel. Deze communicatie tussen cellen is belangrijk voor het coördineren van bepaalde functies en voor het ondersteunen van bijvoorbeeld de zenuwcellen. In figuur 1 is dit schematisch weergegeven. Hier scheidt astrocyt 1 bepaalde signaalstofjes uit die door astrocyt 2 worden waargenomen, bijvoorbeeld in het astrocyt voetje. Als reactie op dit signaalstofje, geeft de astrocyt calcium vrij (figuur 1.1). Middels deze calcium afgifte, kan de astrocyt door speciale kanaaltjes weer een volgend signaalmolecuul aan de omgeving vrijgeven. Dit signaalmolecuul kan dan weer binden aan bijvoorbeeld een andere astrocyt of een zenuwcel (figuur 1.2).
Figuur 1. Communicatie tussen twee astrocyten door middel van signaalstofjes. 1) Astrocyt 1 scheidt signaalstofjes uit die specifiek binden aan bepaalde ‘ontvangers’ op een astrocyt voetje van astrocyt 2. Als gevolg geeft de astrocyt nu calcium (Ca2+) af. 2) Het verhoogde calcium signaal in astrocyt 2 heeft tot gevolg dat deze astrocyt via bepaalde kanaaltjes een signaalstofje uitscheidt, dat weer kan binden aan astrocyt 3 of bijvoorbeeld aan een zenuwcel. Gecreëerd met behulp van BioRender.
Het leukste aan de wetenschap is dat we deze communicatie ook live kunnen weergeven. Dit bovenstaande figuur verduidelijkt veel, maar ik kan jullie ook daadwerkelijk laten zien dat er calcium vrijkomt. In dit experiment maken we gebruik van een indicator die fluorescentie afgeeft wanneer er calcium aanwezig is. Hoe meer calcium, hoe hoger het fluorescente signaal. Deze fluorescentie kunnen wij dan door de microscoop waarnemen.
In de video zien jullie in het groen verschillende cellen, dit zijn de astrocyten. Wanneer je de video afspeelt, zie je dat sommige van deze astrocyten feller groen worden op een bepaald moment. Op dat moment wordt er door die astrocyten calcium afgegeven. Er vindt dus astrocyt-astrocyt communicatie plaats!
Het doel van onze studie is om te zien of de communicatie van astrocyten van mensen met MS anders is dan de communicatie bij mensen zonder MS. ‘Praten’ de astrocyten van mensen met MS bijvoorbeeld minder met elkaar of met andere cellen? Of scheiden ze misschien minder calcium af, waardoor ‘het gesprek’ niet helemaal doorkomt? Op deze vragen verwacht ik de komende maanden antwoord op te krijgen.
Bedankt voor het lezen!
Groet,
Marion
Reactie plaatsen
Reacties